Geri

Panax Ginceng Nedir ve Nasıl Kullanılır?

Sayfayı Yazdır

Yayınlanma Tarihi : 14.06.2022

Panax Ginceng sarılıcı ve tırmanıcı bitkileri kapsayan bir çiçekli bitkiler familyasıdır. Familya, 2 alt familya, yaklaşık 254 tür içerir. Uzak Doğu ülkelerinde Çin, Kore ve Rusya’nın dağlarında yetişen Kore ginsenginin kökleri 7000 yıldan beri Çin’de en çok kullanılan bitki ekstresidir. Bu tür 100 cm kadara kazık köklü, otsu ve çok yıllık bir bitkidir. 10 yıldan daha yaşlı kökler ilaç elde etmekte kullanılır. Kökler çatallı ve etlidir. Bileşiminde Glikozitler (Panaksozidler), saponinler ve D grubu vitaminler ve hormona benzer maddeler taşımaktadır. Kore gincengi tonik özelliği en fazla olduğu düşünülen ginceng türüdür. Bu özelliği nedeniyle yorgunluk ve halsizlik gibi durumlarda destekleyici olabildiği gibi, fiziksel aktivitelere karşı dayanıklılığı ve toleransı arttırmaya yardımcı olarak da kullanılmaktadır. 

Hangi Kısımları Kullanılır?

Köklerin bileşiminde Glikozitler (Panaksozidler), saponinler ve D grubu vitaminler ve hormona benzer maddeler taşımaktadır. Çin gincengi (Panax gincengi) böbreküstü bezlerinin işlevini olumlu yönde etkiler ve strese direnci arttırır. Bu ginceng genel tonik ya da adaptojen olarak da adlandırılır. Genel tonik, bir bitkinin tüm vücudun genel gücünü arttırdığı anlamına gelir. Gincenglere ayrıca adrenal tonik de denir çünkü böbreküstü bezlerini güçlendirip işlevlerini arttırırlar. Hem Çin, hem Sibirya gincengi şu durumlarda kullanılabilir: Güçten düşmüş ve hasta kişilerde canlılığı sağlamak, enerji halini arttırmak, zihinsel ve fiziksel performansı yükseltmek, stresin olumsuz etkilerini önlemek ve vücudun strese yanıtını arttırmak, kortizonun olumsuz etkilerini hafifletmek, karaciğer işlevini güçlendirmek, radyasyonun zararlı etkilerinden korunmak. Tüm bu kullanım alanları klinik araştırmalarla desteklenmiştir. 

Modern bir terim olan adaptojen Gincenglerin genel tonik etkilerini anlatan daha tanımlayıcı bir terimdir. Bir adaptojen; 

1. Organizmanın fizyolojik işlevlerinde asgari bozukluğa yol açmalı ve zararsız olmalıdır. 
2. Çalışma şekli spesifik olmamalıdır (yani ters etkilere verilen direnci, geniş kapsamlı fiziksel, kimyasal ve biyokimyasal unsurlarla artırmalıdır). 
3. Genelde hastalık durumundan bağımsız olarak görülen, normale döndürücü bir etkisi olmalıdır.

Geleneksel ve bilimsel verilere göre, hem Çin, hem de Sibirya gincenginin bu türden dengeleyici, güçlendirici, strese karşı koruyucu etkileri vardır; bu nedenle genel etkilerini tanımlamak için adaptojen olarak tanımlanmaktadır. 
Ginceng türlerinin kişinin hem fiziksel, hem de zihinsel stres kaynaklarıyla başa çıkma yeteneklerini güçlendirdiği gösterilmiştir. Muhtemelen bu etki böbreküstü bezlerini denetleyen mekanizmalar tarafından düzenlenmektedir. Ginceng genel adaptasyon sendromunun alarm evresinin yanıtını geciktirir ve şiddetini azaltır. Bitkinin adaptojenik etkisi, merkezi sinir sisteminde non spesifik destek sağlamasına bağlıdır. Bu sayede uzun süren streslerin ardından doğru nörolojik yanıtın yapılandırılmasında yardımcı olabilir. 

Ginceng kullanan tipik olarak kendilerini daha iyi hissettiklerini bildirirler. Klinik araştırmalar hem Çin, hem Sibirya gincenginin stres ve anksiyete duygularını önemli ölçüde azalttığını bildirmiştir. Örneğin, çift kör klinik bir araştırmada, gündüz nöbetinden gece nöbetine geçen hemşireler kendilerini beceri, ruh hali ve yaşam kalitesi bakımından derecelendirilmiştir. Kan sayımı ve klinik biyokimya analizlerinin yanı sıra, hemşirelerin zihinsel ve fiziksel durumları da ölçülmüştür. Çin gincengi verilen grup, plasebo grubuna göre beceri ve ruh hali parametrelerinde, zihinsel ve fiziksel performansta daha yüksek puanlar almıştır. Ginceng kullanan hemşireler kendilerini daha tetikte ama daha sakin hissetmişlerdir ve ginceng kullanmayan hemşirelere göre işlerini daha iyi gerçekleştirmişlerdir. 

İnsanlarla yapılan bu araştırmaların yanı sıra, hayvanlarla gerçekleştirilen birçok araştırma gincengin anksiyete karşıtı önemli etkileri olduğunu göstermiştir. Bu araştırmaların çoğunda stres azaltıcı etkiler diazepam etkilerine benzemektedir. Ancak diazepam davranış değişikliklerine ve motor aktivitelerde bozulmaya yol açıp sakinleştirici etki gösterirken, ginceng bu olumsuz etkilerden hiçbirini göstermemiştir. 

Klinik araştırmalar ve hayvanlar üzerinde yapılan deneylere dayanarak, gincengin stres ve anksiyeteden yakınan kişilere önemli yararlar sunduğu söylenebilir. Genelde Çin gincengi Sibirya gincenginden daha güçlü kabul edilir. Eğer kişi çok büyük bir stres altında kaldıysa, uzun zaman süren bir hastalıktan kalkıyorsa ya da uzun bir dönem boyunca kortikostreoid aldıysa (prednison gibi) en iyi ginceng muhtemelen Çin gincengi (Panax) olacaktır. Eğer kişi hafif ya da orta dereceli stres altındaysa ve böbreküstü bezlerindeki bozukluk çok aşikar değilse Sibirya gincengi en iyi seçim olabilir. 

Etkin Dozu Nedir? 
Ham ginceng kökü: Günde 1-3 defa, 1-2 g 
Standardize ekstre (%5 ginsenosid): Günde 1-3 defa 100 mg 

Kullanıma alanları (Endikasyon) Nedir?

  • Stres (Mental, Fiziksel, Çevresel) 
  • Yorgunluk 
  • Zayıf bağışıklık 
  • Egzersiz dayanıklılığının arttırılması 
  • Mental açıklığın devamı 


Kullanım uyarıları (Kontrendikasyon) 

•    Hipertansiyon durumlarında 
•    Östrojene bağlı kanser geçirmiş veya böyle bir risk altında olan kişiler 
•    Fibrokistik göğüs hastalığı olanlarda kullanılmamalıdır 
•    Hamilelikte ve emzirme döneminde kullanımı önerilmez 
•    Antidiabetik ilaçlar ve stimulan kullanan 
•    Alkol 
•    Kortikosteroidler 
•    Digoksin 
•    Hipoglisemik ilaçlar 
•    MAO inhibitörleri 
•    Sedatif 
•    Oral kontraseptifler 
•    Warfarin, INR 


Yan Etkileri Nelerdir?
•    Uykusuzluk, huzursuzluk, baş ağrısı, kusma 


Uyarılar:
2 aydan fazla kullanılması önerilmez.